Tương truyền Sư Tổ của Thúy Yên vốn là một nữ hiệp bị tình nhân phụ rẫy, muốn rời xa chốn đô hội, bỏ đi ẩn cư nên đã đến vùng núi biên thùy Vân Nam xa xôi hẻo lánh. Trên đường đi, Người cũng gặp rất nhiều cô gái có hoàn cảnh tuyệt vọng giống như mình, liền tập hợp họ lại, thành lập môn phái, truyền thụ võ công. Về sau môn phái này liên tục khuyếch trương thanh thế và lưu truyền cho đến nay.

Thúy Yên phái danh động chốn giang hồ không chỉ vì võ công tinh diệu tuyệt luân mà thêm vào đó các đệ tử của môn phái đều là những trang tuyệt sắc giai nhân, được giang hồ xưng tụng với vẻ đẹp bế nguyệt tu hoa, trầm ngư lạc nhạn.

Môn quy của Thúy Yên rất nghiêm. Nhằm để tránh cho các đệ tử không bị mê hoặc bởi những nam tử, chưởng môn đã đặt ra môn quy: tất cả những nam tử nào muốn kết hôn với Thúy Yên đệ tử cần phải truyền thụ cho Thúy Yên một môn võ công tuyệt kỹ hoặc một món bảo vật và phải vượt qua “Hoa Khôi trận pháp”. Ai không vượt qua được sẽ bị ong độc chích mà chết. Ai vượt qua được sẽ bị quản thúc trong Thúy Yên môn, suốt đời không thể ra khỏi.

Chưởng môn của Thúy Yên phái nhất thiết phải là “Xử nữ” (người con gái còn trinh tiết), ai đã hôn phối sẽ không được đảm nhiệm chưởng môn hoặc khi đã kết hôn phải lập tức thoái vị nhường lại cho các vị tân Chưởng môn nhân.